Çarşamba, Ağustos 26, 2009

Hitit Güneşi Epizort 15



Çarşamba, Ağustos 19, 2009

Hüzün Tünellerinde Soldum Kederlerinde

Bu aralar okuduğum, seyrettiğim herşey mi depresif yoksa ben mi depresyondayım sevgili Hitit Güneşi?

Tarih sırasıyla gideyim. Erken Başgösteren Alzheimer's Hastalığı pençesine düşüp hepimizi üzen Terry Pratchett'ın 2008 tarihli Nation isimli eserini okudum geçen ay. Allahım, ne kadar güzel yazılmış bir roman diye diye okudum. Güzel derken "ustaca" veya "maharetle" yazılmış olduğunu kastetmiyorum. Gavurun "beautiful" dediği şekilde güzel. Tatlı tatlı yazmış adam. Dağ manzarası karşısında hayranlıkla karışık bir küçüklük hissiyle bakakalır ya insan, aha işte öyle okudum (seyrettim esasen) kitabı. Şimdiye kadar onlarca kitabını okumuşumdur. Her seferinde zekasına, mizahına, kıvraklığına hayran ola ola okumuşumdur. Ama böylesi yazdığını hiç görmemiştim. (Görmemişimdir? Memişim?) Hemen bütün kitap boyunca insanı saran, sarsan derin bir hüzün hissettim ben. Öyle melodram olaylar olduğundan, karakterler bir felaketten diğerine yuvarlandığından, veya işlenen temaların karanlıklığından filan değil, basbayağı kitabın diline, havasına hakim bir keder hissinden bahsediyorum. Okudukça üzülüyor insan, niye üzüldüğünü de bilmeden.

Kitabı bir solukta okuyup bitirip elimden bıraktıktan sonra da ilginç birşey oldu. Normalde bu kadar beğendiğim - evet çok beğendim - başka bir kitap olsa interneylerde neyim gezer, yorum, trivia filan okurum. Hiçbişiy yapasım gelmedi. Okuduğum kopya kütüphane kitabı olduğu için gidip bir tane satın almayı düşündüm ondan da vazgeçtim. Amazon'da PratchettT videosu var, kitap hakkında. Onu da seyretmedim. Velhasıl bana bir haller oldu sevgili Hitit Güneşi. Bir garip etkiledi bu Nation beni. "Kansu kitabı beğenmiş, bir de kitaptan içlenmiş, bi acaip olmuş" diye okuyacak olan varsa diye söyleyeyim, Nation bir YA kitabı: young adult. Sonradan bize çocuk kitabı kakalamışsın diye kimse bana posta koymasın.



Arkasından geldi Ian R. MacLeod kitabı olan The Great Wheel. Aman ya Rab! Nation'dan sonra şişen yüreğime bir damla rehavet gelir mi acaba diye aldım elime kitabı ama nerede rehavet, nerede letafet... Usta kısa hikayeci MacLeod ilk romanı olan The Great Wheel'a "niyet ettim Allah rızası için Kansu'nun içini kıymaya" diye başlamış. (Yemin ederim kitabın başında aynen böyle yazıyor. [Yalan yere parantez içine yemin etme çarpılırsın.])

The Great Wheel bundan birkaç yüzyıl sonra Dünya'da geçiyor. İnsaniyet doğanın ırzına bir süre geçtikten sonra hafif toparlanmış. Çokuluslu tekel şirket sayesinde savaş ihtimali ortadan kalkmış. İklim düzenleyici zamazingolar, her türlü güçlüğe karşı dayanma gücü veren yapay virüsler, doğum sonrası omurgaya eklenen yardımcı elemanlar filan sayesinde herkes, en azından Avrupalılar, hastalıksız yaşıyor. Avrupa dışında kalan tayfa, Borderers, ise bir çeşit füzyon kültür oluşturmuş, gariban gariban yaşıyor - ve ölüyor.

Adamımız, Father John, inanç bunalımı yaşamış, imanını yitirmiş, Avrupalı bir Hristiyan rahip; üçüncü dünya tadındaki Borderer şehri Endless City'ye tayini çıkmış, orada yerli halka kendince şifa veriyor, huzur dağıtıyor. Bünyesinde barındırdığı virüsler Borderer halk için öldürücü olabileceğinden adamımız her daim onlardan uzak durmak, elinde eldivenle ve dezenfektan spreyle gezmek zorunda. Yerli halk arasında bir çeşit kan kanserinin beklenmedik yüksek oranda rastlanır olduğunu farkeden Father John kanserin sebebini bulmak için yollara düşüyor ve yol boyunca kendisine yarenlik eden bir yerli kıza aşık oluyor. Bu esnada yolculuk da spiritüel bir hal alıyor: John, komadaki ağabeyinin hatırası ile bir çeşit iç hesaplaşma yaşıyor. Kanserin sebebinin atom bombası yemiş bir bölgede yetiştirilen ve halk tarafından tütün çiğner gibi çiğnenen bir yaprak olabileceğini bulan John şehre dönüyor ve olaylar gelişiyor...

Görüldüğü üzere son derece bayık ve belki de biraz bayat bir hikaye. İnancını yitirmiş, şehvetin pençesine düşmüş rahip teması daha önce filmlerde, kitaplarda defalarca işlenmiş olduğundan ilk bakışta çok çekici değil. Kitabı iyi yapan unsur, yazarın mahareti. MacLeod'un yazdığını okumak çaba istiyor. Yazarın kelime dağarcığı çok geniş ve bu dağarcığı ustaca kullanıyor. Cümlelerini yer yer karmaşıklaştırmaktan da kaçınmayan MacLeod - mesela Scalzi'nin The Android's Dream'ine kıyasla - daha zor okunan ama zor olduğu nispette tatminkar da olan bir üslupla yazıyor. Ve bir de tabii elem, keder, ah hüzün... Baş karakterimiz John'un her daim etrafını kaplayan bir karanlık hava var. Yukarıda Nation'daki yeis havasını tarif edemediğim gibi bu karanlık havayı da anlatmam, aktarmam zor. İdare ediver artık Hitit Güneşi, hüzünlü dediysem hüzünlü. Daha tarife ne hacet.

Beni üzen son eser ise District 9 isimli sinema filmi oldu. Bundaki üzücülük öyle karmaşık filan değil, basbayağı film formülü üzüntüsü, Tabasco sos acısı. "Bunun böyle olduğunu, adamların seni ölçülebilir miktarlarda ajitasyon ile üzdüğünü bile bile niye üzülürsün be adam?" dersen, Hitit Güneşi, ona da verecek cevabım yok. Irkçılık üzücü bişey. Siz de üzülün.

District 9 hakkında burada, yani ABDde epey gürültü yapıldı. Film hakkında bilinmeyen çok birşey kalmadı. Peter Jackson'ın LotR ve King Kong filmlerinden sonra Yeni Zelanda'daki tesislerden bir çeşit Bollywood yarattığını sanırım herkes biliyor artık. Jackson bu sayede klasik Hollywood stüdyo fenalıklarından uzak durabiliyor, istediği filmi istediği gibi yapabiliyor, filan fıstık. İşte bu Peter Jackson, Halo filmi çeksin diye işe aldığı Neill Blomkamp kardeşimize, Halo projesi battıktan sonra "Madem buraya kadar geldin, bize bi film çek de havamızı bulalım" diye çektirmiş bu filmi. Yönetmenin Alive in Joburg adlı kısa filmini temel almışlar.

Bir kısım (birkaç yüz bin) zuzaylı kocaman bir gemiye doluşup dünyaya gelirler. Teknelerle, tırlarla Avrupa'ya gitmeye çalışan kaçak göçmen hesabı bir şekilde dünyaya kadar ancak gelebilip sonra sefil olurlar. Bunlara geçici diye verilen kamping arazisi kısa sürede etrafı çitle çevrili kendin-pişir-kendin-ye, iki milyon nüfuslu getto toplama kampı havasına bürünür. Çevre ahali bunlardan şikayetçi olur. Sosyologların pek sevdiği 'öteki' kavramı işbaşı yapar ve öfke, nefret, farklı olanı hor görme şeklinde tezahür eder. Filmin başında tam bir kalpsiz pezevenk olan ve zuzaylılara köpek çeken adamımız bir kaza sonucu zuzaylıya dönüşmeye başlayınca ebesininkini görür. Oh, canıma değsin!

Böyle kısa yazdığıma bakmayın; aslen, filmi beğendim. Modifiye Toyota kamyonetler vardı, hastası oldum. Bilgisayar oyunlarından çıkma zuzaylı silahlar vardı, değdiği adamı moleküllerine ayrıştıran, çok beğendim. Siz de gidin, izleyin. Tavsiye ederim.

Salı, Ağustos 18, 2009

Muzikal ara - Ukulele soytarılığı


Bu link İngilazya dışında çalışmayabilir ama olmazsa aşağıdakini deneyin.

Buradaki en çok hoşuma giden olaylardan birisi BBC Radyo 4. Bu adamlar müzik kanalı değil, konuşma temelli bir program içeriyorlar. Bolca radyo oyunları, komediler, bilim kurgu romanlar veya oyunlar veya komediler filan feşmekan.

Bazen de durup dururken karşına çok ilginç bir şey çıkıyor. Örneklerden birisi nah bu işte. Ukulele denilen zımbırtı veletler için dört telli gitar havasında bir şey ve Havai adalarının milli müzik aleti (Ed: Külliyen kuru sıkılmış yalan). Utublarda bi sürü çok başarılı eleman bulunabilir bu cihazın hakkını veren. Haliyle çoktandır bunlardan bir tane almayı planlıyordum, şimdi kesin yapmam gereken bir şey.

Ne diyordum? Ankara'da iken bazen kasıp uzundalgada BBC World Service kasardım (ki halen en favori kanallarımdır, burada DAB ile dijital olarak dinleyebiliyorum ve son derece iyi belgesel podcastları var.

Keşke ben Türkiye'de iken bu kalitede eser çıkartan radyo kanalları olsaydı. Dini politikaları kendilerine amaç edenlerden tutun, yasal yayın sınırlarının çok üzerinde Ankara'nın ortasında yayın yapan pop kanalları dışında bir şey yoktu 1999-2000 civarında. Bu arada bahsini ettiğim kanal evimizin hemen dibindeydi ve yayın şiddeti yuzunden telefondaki insanlar 'Hakan radyoyu kapatsana yav' derlerdi, evdeki Hi-Fi setin açık olmayan spikerlerinden ses gelirdi. Olay benim bir gün sigortalarımın atması ve gidip istasyonu basmam ile sonuçlandı.

Herneyse, yukarıya ya da aşağıya klikleyerek bir dinleyin. Özellikle Anarchy In the UK cover olayına dibimin düştüğünü söyleyebilirim.



Ve favori sanatçımdan bir video:



Sonradan eklenti (Utub'u sömürmeyi seviyorum ama kahrolsun TTNet).

BRAIIINNZZZZZZ

İngiltere'de Aptal Sezon denilen bir şey var. Parlamento cart curt herkes tatile çıkınca gazeteler ve TV/Radyo paylaçolarla doluyor. Ancak arada bir ortaya çıkan abuk subuk bir olay adamı neşelendiriyor.

Zombie Walk: Mangled Face

(yukaridaki Foto Grant Neufeld'e aittir)

Netekim bu sabah radyonun gürültüsüyle uyandım ama yataktan çıkamadım. Rüya ile gerçek dünya arasında bir yerlerde dolaşırken zombilerden bahsedildiğini duydum ancak kendime gelip ilk kahvemi içmek için mutfağa doğru sürüklenirken bunun hayal gücümün bir eseri olduğuna kanaat getirdim.

Aradan saatler geçti, ofiste kurmakta olduğum Oracle DB ile işim bitince bir BBC News sayfasına bakasım geldi ve karşımda süper bir haber vardı: 'Bilim Zombi saldırısını irdeliyor'.

Kanada'da elinde fazlaca zamanı bulunan bazı arkadaşlar modellemişler olayı. Kısacası eğer bu zombi isi gerçekten başımıza gelirse yarraa yedik.

Beni en çok güldüren satır şu oldu: 'In their scientific paper, the authors conclude that humanity's only hope is to "hit them [the undead] hard and hit them often".'

Çevirirsek, insanlığın tek ümidi zombilere sertçe ve sıkça vurmak.

Son yıllardaki en favori filmim Shaun Of the Dead idi. Bir daha izlemenin zamanı geldi galiba.

Pazartesi, Ağustos 17, 2009