Yeni Atlantis - Fransic Bacon

Bordo Siyah 97 Sayfa

Francis Bacon 1561 ile 1626 yılları arasında İngiltere’de yaşayan hukuçu, devlet adamı, yazar ve düşünürdür. Hukuk eğitimi alan Bacon Birleşik Krallığın çeşitli kamu kurumlarında yaptığı görevlerin yanı sıra bilim ve ilerleme konusunda yaşadığı dönem için önemli araştırmalar yapmıştır. Kral James’e olan yakınlığı sayesinde Adalet Bakanlığı görevinde bulunmuş ve St. Albans Vikontu ünvanını almıştır. Yapmış olduğu prestijli görevler ve sahip olduğu aristokratik ünvanların yanında rüşvetten dolayı hüküm giymiş bir suçludur. Yeni Atlantis adlı eseri dışındaki diğer önemli eserleri Filozofların Eleştirisi, Denelemer, Novum Organum ve Büyük Yenileme’dir.

Yeni Atlantis Bacon’ın hayal ettiği mükemmel toplumu anlatır. Kitapta Bacon toplumun kanunlarından, bilimsel gelişmeye odaklı kurumlarından, ruhani konumundan ve Atlantis’e kadar dayanan tarihinden bahseder. Ancak bana göre tasvir edilen toplum, sosyal sınıfları, mükemmel hristiyanlığı, hiç bahsedilmeyen gerçek insanları ve örnek bilimsel araştırma kurumları ile Bacon’un bilimsel araştırma ile ilgili takıntılarını ve aristokrat bakış açısını yansıtıyor. Bilime verdiği önemle dini geri plana attığı söylenen Bacon, Atlantis’in bir kolonisi ya da devamı olan Atlantik’teki adaya Yeni Ahit’in mucizevi bir şekilde gelişini ve hem örnek hristiyan, hem de seçkin sosyal sınıflarını anlatırken bir bilim adamından çok sabit fikirli bir dinci, sınıf ayrımcı bir asilzade duruşu sergiliyor. Adanın en önemli kurumunun adları Süleyman’ın Evi, Solomon’un Evi ve Eski Ahit’teki yaratılış bölümüne gönderme yaparak Altı Gün Çalışmaları olarak yazıyor Bacon. Çağının ilerisinde bir bakış açısı ve etkinlikle bilimsel araştırmalar yapan bu kurumun kökenini İbrini Kralı Süleyman’a dayandırması, felsefesinin odağı bilim olarak tanımlanan Bacon’ın düşünceleri ile bir çelişki yaratıyor.

Thomas Moore ile ütopyaların ilk yazarlarından olan Bacon’ın kitabı o dönemin bakış açısını yansıtması ve türünün ilk örneklerinden olması açısından vakit ayırmaya değebilir.