Pazartesi, Aralık 18, 2006
Dunyanin Sonu Gelse Nasil Gelir?
Elalem neler podcastliyor, biz hala bos bos duruyoz.... Haydin genclik!
Cumartesi, Aralık 16, 2006
Aziz Efendi’nin Reddedilen Mirası Türk Romancısının “Gerçeklik”le Savaşı... - Handan İnci
http://www.ykykultur.com.tr/kitaplik/80/main.html
Mısır Şehzadesi - Ali Aziz Efendi
Kitaplık 140 Sayfa
Kitabın yazarı Ali Aziz Efendi ya da Giritli Ali Aziz Efendi 1749 Girit doğumludur. 1799 yılında Osmanlı Devleti’nin Almanya Elçisi iken Berlin’de ölmüştür. Kitabın orjinal ismi Muhayyelat-ı Ledünn-i İlahı-i Giridi Ali Aziz Efendi’’dir. Günümüz Türkçesi ile karşılığı “Giritli Ali Aziz Efendi’nin Gizemli Hayalleri”dir. Eserin yazım tarihi kesin olarak bilinmemekle beraber 1797 yılı olarak tahmin edilmektedir. Aziz Efendi giriş bölümünde eseri tanıtırken “Hülasatü’l Hayat” (Hayatın Özü) adlı eski bir kitabın dervişçe uyarlamasını yaptığını belirtmektedir.
Bu kitap Osmanlı ve Türk Edebiyatı için ilk fantastik eser ve aynı zamanda modern edebiyata geçişte önemli bir mihenk taşı olarak kabul edilmektedir. Ne yazık ki Aziz Efendi’den sonra Türk Edebiyatı doğunun masallarına sırtını dönerek, batının gerçekçi tarzına geçiş yapar. Hatta Aziz Efendi’nin masalsı, fanatastik anlatıları şiddetle eleştirilir. Modern cumhuriyet edebiyatına kadar fantastik edebiyat dışlanır.
Aziz Efendi, Mısır Şehzadesi ve daha sonraki Padişahı Naci ve onun oğlu, şehzadesi Dil-agah’ın maceralarını anlatıyor kitabında. Şehzadeler cin kralının ve binbir türlü efsunun yardımı ile muradına ererken, gayipte dolaşıp, ejderhalar ve kötü büyücüler ile savaşıyorlar. Ancak bütün bu binbir gece masalları hikayelerinin arkasında Ermiş, Erenler Ereni, Mürşid ve Kutub olarak isimlerndirilen İzzettin Kübra Efendi adlı Dede’nin tam da belirttiği gibi “dervişçe” kıssalarını anlatıyor Aziz Efendi. Naci, Mısır Padişahı olduktan sonra “fakir dervişlere kafir gözüyle baktığı” için ermiş kişi tarafından kendisine bir ders veriliyor. Ermiş için kullanılan sıfatlardan ve kıssalarından kendisinin bir Bektaşi Dedesi olduğu sonucunu çıkarmak da pek mümkün. Bu ögeleri ile kitap bir tasavvuf kitabı da sayılabilir.
Günümüzün fantastik anlatılarına göre daha farklı ve zayıf sayılabilecek bir eser Mısır Şehzadesi. Diğer taraftan türünün ilk örneklerinden olması ile çok önemli bir eser. Aziz Efendinin Hayalleri çevirisi ya da asıl yazım dili olan Osmanlıca nedeni ile çok rahat ve hızlı okunuyor. Okunmasında fayda var.
Yeni Atlantis - Fransic Bacon
Bordo Siyah 97 Sayfa
Francis Bacon 1561 ile 1626 yılları arasında İngiltere’de yaşayan hukuçu, devlet adamı, yazar ve düşünürdür. Hukuk eğitimi alan Bacon Birleşik Krallığın çeşitli kamu kurumlarında yaptığı görevlerin yanı sıra bilim ve ilerleme konusunda yaşadığı dönem için önemli araştırmalar yapmıştır. Kral James’e olan yakınlığı sayesinde Adalet Bakanlığı görevinde bulunmuş ve St. Albans Vikontu ünvanını almıştır. Yapmış olduğu prestijli görevler ve sahip olduğu aristokratik ünvanların yanında rüşvetten dolayı hüküm giymiş bir suçludur. Yeni Atlantis adlı eseri dışındaki diğer önemli eserleri Filozofların Eleştirisi, Denelemer, Novum Organum ve Büyük Yenileme’dir.
Yeni Atlantis Bacon’ın hayal ettiği mükemmel toplumu anlatır. Kitapta Bacon toplumun kanunlarından, bilimsel gelişmeye odaklı kurumlarından, ruhani konumundan ve Atlantis’e kadar dayanan tarihinden bahseder. Ancak bana göre tasvir edilen toplum, sosyal sınıfları, mükemmel hristiyanlığı, hiç bahsedilmeyen gerçek insanları ve örnek bilimsel araştırma kurumları ile Bacon’un bilimsel araştırma ile ilgili takıntılarını ve aristokrat bakış açısını yansıtıyor. Bilime verdiği önemle dini geri plana attığı söylenen Bacon, Atlantis’in bir kolonisi ya da devamı olan Atlantik’teki adaya Yeni Ahit’in mucizevi bir şekilde gelişini ve hem örnek hristiyan, hem de seçkin sosyal sınıflarını anlatırken bir bilim adamından çok sabit fikirli bir dinci, sınıf ayrımcı bir asilzade duruşu sergiliyor. Adanın en önemli kurumunun adları Süleyman’ın Evi, Solomon’un Evi ve Eski Ahit’teki yaratılış bölümüne gönderme yaparak Altı Gün Çalışmaları olarak yazıyor Bacon. Çağının ilerisinde bir bakış açısı ve etkinlikle bilimsel araştırmalar yapan bu kurumun kökenini İbrini Kralı Süleyman’a dayandırması, felsefesinin odağı bilim olarak tanımlanan Bacon’ın düşünceleri ile bir çelişki yaratıyor.
Pazar, Aralık 10, 2006
Çift Başlı Kartal - Yiğit Değer Bengi
Artemis Yayınları, 194 Sayfa